Ở mảng xe phổ thông, xe hybrid được Toyota khởi xướng từ 2020 bằng mẫu Corolla Cross nhập khẩu Thái Lan. Đến nay, thị trường có thêm sự tham gia của các hãng khác như Suzuki, Hyundai, Kia, Honda, Nissan với khoảng hơn 10 mẫu xe có tùy chọn động cơ xăng kết hợp điện.
Tháng 1 vừa qua là lần đầu tiên các thành viên thuộc Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) tiết lộ con số bán hàng của xe hybrid. Cụ thể:
| Hãng | Mẫu xe | Doanh số bản hybrid (xe) | Tỷ lệ bản hybrid trong doanh số mẫu xe | Tỷ lệ xe hybrid trong tổng doanh số hãng |
| Suzuki | Ertiga | 427 | 100% | 43,6% |
| Toyota | Yaris Cross | 52 | 15,5% | 5% |
| Innova Cross | 7 | 41,1% | ||
| Corolla Cross | 7 | 4% | ||
| Camry | 28 | 27,2% | ||
| Altis | 18 | 36,7% | ||
| Tổng | 112 | |||
| Kia | Sorento | 2 | 3,3% | 0,008% |
| Honda | CR-V | 35 | 13% | 1,7% |
Ngoại trừ Ertiga chỉ có bản hybrid, các mẫu xe còn lại bán kết hợp cả hybrid và xăng. Mẫu xe có tỷ lệ bản hybrid bán tốt nhất là Toyotya Innova Cross với 41,1%, trong khi mẫu xe bán thấp nhất là Kia Sorento với chỉ 3,3%.
Xét về số lượng, Toyota là hãng có nhiều sản phẩm cung cấp cấu hình hybrid nhất. Thương hiệu Nhật có 6 mẫu hybrid, gồm Altis, Camry, Yaris Cross, Corolla Cross, Innova Cross và Alphard. Ngoại trừ Alphard chưa bán được chiếc nào trong tháng đầu 2024, những mẫu xe còn lại đạt doanh số tổng 112 chiếc hybrid, chiếm khoảng 5% doanh số xe con của riêng thương hiệu Toyota.
Suzuki chỉ có dòng MPV Ertiga dùng động cơ hybrid, bán 427 xe, nhiều hơn Toyota gần 4 lần. Tuy vậy, lượng bán của Suzuki thuộc hàng thấp nhất trong số các thương hiệu trên thị trường.
Tháng 9/2022, Ertiga ra mắt bản nâng cấp tại Việt Nam và chỉ có thuần lựa chọn động cơ hybrid. Tuy vậy, hybrid trên Ertiga là loại mild-hybrid, tức hybrid thể nhẹ, sự xuất hiện của môtơ điện chỉ bổ trợ cho quá trình khởi động, tăng tốc. Trong khi hybrid của Toyota là loại môtơ điện có thể tác động sâu hơn, có thể chạy độc lập động cơ xăng trong một số trạng thái nhất định.
Hãng Nhật bán xe hybrid còn có Honda. Cuối 2023, Honda ra mắt CR-V thế hệ mới kèm biến thể hybrid nhập khẩu. Tháng đầu 2024, doanh số phiên bản này đạt 35 chiếc, chiếm khoảng 13% trong tổng lựa chọn của khách hàng, gồm bản xăng và hybrid.
Các hãng xe Hàn như Kia, Hyundai cũng bán xe hybrid nhưng với số lượng khiêm tốn. Kia có Sorento sạc ngoài PHEV và tự sạc HEV, bán 2 xe ở tháng 1. Trong khi Hyundai có Santa Fe hybrid nhưng hãng này không thuộc VAMA, không công bố số liệu bán hàng. Nissan bán chiếc Kicks hybrid và không công bố doanh số.
Ngoại trừ Suzuki doanh số thấp, đóng góp của xe hybrid trong toàn bộ dải sản phẩm của mỗi hãng là rất nhỏ. Điều đó cho thấy hybrid hiện chỉ là lựa chọn thêm thắt cho người dùng.
So với xe động cơ đốt trong cùng dung tích, xe hybrid tiết kiệm nhiên liệu hơn, giảm độ ồn hơn. Tuy nhiên, việc trang bị hai hệ truyền động trên một xe khiến giá thành tăng lên. Các bản hybrid của mỗi sản phẩm đều đắt hơn nhiều so với bản dùng xăng và đắt nhất trong số các biến thể, trừ trường hợp của Honda CR-V.
Với thế mạnh về công nghệ hybrid và chiến lược theo đuổi nhiều năm qua, Toyota hiện là hãng xe đi đầu về số lượng sản phẩm lẫn doanh số. Hãng Nhật cho biết doanh số cộng dồn từ 2020 (năm bán Corolla Cross hybrid) đến hết 2023 là 8.465 xe, nhiều nhất tại Việt Nam.
Mẫu Corolla Cross lăn bánh tại Ninh Thuận. Ảnh: Thành Nhạn
Toyota không nói rõ lượng bán của từng mẫu. Suzuki xếp thứ hai với 1.622 xe và đều thuộc dòng Ertiga (bán từ tháng 9/2022).
Ở mảng xe sang, những hãng như Volvo, Lexus cũng bán các mẫu hybrid tự sạc hoặc sạc ngoài nhưng không công bố số liệu bán hàng cụ thể. Những hãng còn lại như Mercedes, BMW, Audi... bán xe dùng động cơ mild-hybrid, số bán cũng không được tiết lộ. Các hãng này tập trung nhiều hơn vào xe thuần điện.
Theo một số chuyên giá bán hàng, xe hybrid nói riêng và xe điện hóa nói chung đang dần được người dùng quan tâm hơn ở Việt Nam. Đóng góp doanh số không nhiều nhưng việc cung cấp biến thể hybrid hay thuần điện là cách để hãng xây dựng nhận diện thương hiệu ở mảng xe điện hóa.
'Khi thị trường hội đủ các điều kiện cần và đủ để xe điện hóa phát triển, hãng không mất nhiều thời gian để thuyết phục người dùng bởi họ đã có thời gian làm quen, trải nghiệm từ trước", giám đốc kinh doanh một đại lý xe Đức tại Việt Nam nhận định.
Hybrid (kết hợp hoặc lai) là loại xe có hai hệ truyền động khác nhau trên cùng một sản phẩm, thường là xăng và điện. Loại xe này chia ra hai cấp độ là lai nhẹ (mild-hybrid) hoặc thuần hybrid. Hầu hết xe hybrid phổ thông tại Việt Nam đều là loại thuần hybrid và tự sạc. Một số hãng như Kia, Volvo có thêm cấu hình sạc ngoài PHEV.
Thành Nhạn
